یکی از اسیدهای آمینه موجود در بدن انسان میباشد. گلوتامین جزو اسیدهای آمینه ضروری نمیباشد با این حال در برخی موارد به مانند بعضی از بیماریهای گوارشی و یا برای ورزشکاران میتواند ضروری باشد. اسید آمینه گلوتامین از ترکیب گلوتامات و آمونیاک با مصرف آدنوزین تریفسفات تشکیل میشود. این ماده در خون انسان، فراوانترین اسید آمینه آزاد میباشد.
گلوتامین، یک آمینو اسید ضروری مشروط است! یعنی بدن ما قادر به تولید آن میباشد، اما با این حال ممکن است همیشه نتواند مقدار کافی از این آمینو اسید تولید کند. در زمان آسیب یا ضربه، مکمل گلوتامین میتواند میزان بهبودی را افزایش دهد و عملکرد سیستم ایمنی بدن را بهتر کند.
گلوتامین، بصورت درمانی برای بیماران سرطانی نیز مورد استفاده قرار میگیرد و از نظر پزشکی میتواند به درمان زخم معده و بیماری التهابی روده نیز کمک کند. ورزشکاران هم برای کمک به حفظ بافتهای عضلانیشان، از گلوتامین استفاده میکنند. مقدار مصرف، با توجه به دلیل استفاده، متغیر است.
گلوتامین بهصورت تقریبی حدود ۶۱درصد آمینواسید موجود عضلات اسکلتی را تشکیل میدهد. اتلاف گلوتامین عضله را میتوان بهعنوان یک اعلان برای کاتابولیسم (تخریب) عضله دانست. ●
از مهمترین فواید گلوتامین
- سرعت بخشیدن به ریکاوری و بازسازی عضلات پس از تمرین مقابله با هورمون کورتیزول که این هورون باعث فرسایش و تحلیل عضلات می شود.
- سیستم ایمنی بدن را که بر اثر تمرینات سنگین تضعیف می گردد را تقویت می کند.
- باعث سرعت بخشیدن به سوخت چربی های بدن می گردد.
- به بدن کمک می کند مواد غذایی را بهتر جذب کند.
- و در جابه جایی اسید آمینه های دیگر نقش اساسی ایفا می کند.
این یکی از آن حوزههائی است که در مورد گلوتامین تحقیقات بیشماری صورت گرفته که با این وجود هنوز در آن سردرگمی مشاهده میشود. ورزشهائی با فعالیت بدنی زیاد نشان داده که موجب کاهش سطح گلوتامین موجود در خون میشود. به خاطر داشته باشید که این گلوتامین است که منحصراً به وسیله سلولهای سیستم ایمنی مورد استفاده قرار میگیرد. در تئوری بهنظر میرسد که پائین بودن سطح گلوتامین میتواند تأثیر منفی بر روی سیستم ایمنی بدن بگذارد.این وجود در تحقیقی که اخیر انجام گرفت مشخص شد که مکمک گلوتامین هیچ تأثیری بر روی متابولیسم لیمفوسایتها (یک نوع سلول سفید خون) در موشهای آزمایشگاهی ورزیده نداشت.
بهرغم شواهدی دوپهلو از گلوتامین، اینجاست که چرا من فکر میکنم مکمل کردن گلوتامین در جهت کمک به سیستم ایمنی بدن با ارزش است.
درست است که اینطور بهنظر میرسد که مکمل کردن گلوتامین به تنهائی تأثیری بر روی سیستم ایمنی بدن ندارد، این مسئله به این واقعیت ارتباط دارد که سیستم ایمنی بدن گلوتامین را از جاهای مختلف عضلات اسکلتی بدن قرض میگیرد که به لحاظ بقاء بدن این کار اهمیت بیشتری دارد.
کدامیک بهتر است داشتن سیستم ایمنی، بدن سلامت یا عضلات بزرگ؟ میدانم که این جمله برای دوستان بدنساز کُفرآمیز جلوه میکند، اما باید قبول کرد که حفظ عملکرد سیستم ایمنی بدن از اهمیت بیشتری برخوردار است.
منظور من این است که تا به حال چند نفر از انسانها به دلیل کوچک بودن عضلاتشان مردهاند؟ بنابراین علت نیاز ما به رساندن گلوتامین به بدن واقعاً در حفظ عضله و جلوگیری از استفاده سیستم ایمنی بدن از ذخایر گلوتامین عضلانی میباشد.
مصرف گلوتامین برای ورزشکاران
اگرچه برخی مطالعات، هیچ مزیتی برای ورزشکارانی که از گلوتامین استفاده میکنند برنشمرده است، اما منابع دیگر از جمله مرکز پزشکی دانشگاه مریلند میگویند که مکمل گلوتامین بعد از ورزش شدید، میتواند عملکرد سیستم ایمنی بدن را تقویت و به محافظت در برابر بیماریهای متداول، کمک کند.
در حالیکه گلوتامین، فراوانترین آمینو اسید در بدن است، ممکن است مقدار آن در زمانی که بدن شما در حال ترمیم است، کاهش یابد. شاید به همین دلیل است که ورزشکاران از مکمل گلوتامین استفاده میکنند. اگرچه هیچ دادهی علمی وجود ندارد که از استفادهی گلوتامین برای مقاصد ورزشی حمایت کند، اما گلوتامین یکی از محبوبترین مکملها در میان بدنسازان و ورزشکاران است.
هیچ مقدار مصرف رسمی و توصیه شدهای برای عضله سازی وجود ندارد، اما اکثر تولید کنندگان این مکمل، معمولا ۵ گرم از آن را دو یا سه بار در روز توصیه میکنند.
علت نیاز به گلوتامین در ورزشکاران
بدن شما تنها مقدار مشخصی گلوتامین تولید میکند و هنگامی که شما بدن خود را تحت فشار جسمی (مانند ورزش) قرار میدهید، نیاز به گلوتامین افزایش میابد و در بیشتر موارد بدن نمیتواند این نیاز را به طور کامل برآورده سازد. هنگامی که مجلات بدن سازی یا پرورش اندام را ورق میزنید یا به وب سایتهای مختلف در این زمینه مراجعه میکنید، با ده ها آگهی تبلیغاتی درباره مواد کمک غذایی مواجه میشوید که ظاهرا تمام آنها برای افزایش حجم عضلات و کاهش چربی بسیار مفیدند.
اما عده بسیار اندکی میتوانند از عهده تهیه تمام این مواد برآیند و در این صورت باید تمام مدت در حال خوردن قرص و بلعیدن پودرها، نوشیدنیها و مانند آن باشند. اما اگر قصد مصرف چنین موادی را دارید، در این میان یک ماده کمک غذایی وجود دارد که از همه آنها مفیدتر بوده و گلوتامین (Glutamine) نام دارد.
گلوتامین فراوانترین آمینو اسید موجود در بدن است. این ماده بیش از 50% کل آمینو اسیدهای موجود در سلولهای عضلانی را تشکیل میدهد و آمینو اسیدی غیر ضروری است. این اصطلاح میتواند کمی گیج کننده باشد اما "غیر ضروری" به این معنا است که شما نباید گلوتامین بدن خود را از منابع خارجی دریافت کنید. درواقع فرایند تولید گلوتامین برای وضعیت بدن و کارایی آن بسیار مهم است.
اما بدن شما تنها مقدار مشخصی گلوتامین تولید میکند و هنگامی که شما بدن خود را تحت فشار جسمی (مانند ورزش) قرار میدهید، نیاز به گلوتامین افزایش میابد و در بیشتر موارد بدن نمیتواند این نیاز را به طور کامل برآورده سازد.
بدن ما هر روز مقدار قابل توجهی گلوتامین مصرف میکند. این ماده برای برقرار نگهداشتن و نظارت بر کارکرد صحیح سیستم ایمنی بدن، مغز، کلیه ها، لوزالمعده، کیسه صفرا، کبد و ... به کار رفته و به این ترتیب یکی از پر مصرف ترین مواد حیاتی بدن به شمار می رود.
برای دریافت گلوتامین مغز، اندامها، سیستم ایمنی و ... در اولویت برتر قرار دارند و هر مقدار از گلوتامین که برای نیازهای حیاتی بدن مصرف نشود، برای ساخته شدن و ترمیم بافت عضلانی به کار میرود. اگر شما برای بدن خود گلوتامین اضافه تامین نکنید، منبع موجود در بدنتان به سرعت و قبل از اینکه چیزی از آن به عضلاتتان برسد، به پایان رسیده و ماهیچه ها از آن محروم میمانند.
ساختن عضله در میان اولویتهای برتر بدن به شمار نمیرود، به طوری که اگر بدن برای رسیدگی به نیازهای اندامها و نیازهای حیاتی بدن به به گلوتامین بیشتر نیاز داشته باشد، این نیاز را با از بین بردن بافت عضلانی و گرفتن گلوتامین از آن برطرف میکند و این اتفاقی است که ما باید از آن جلوگیری کنیم.
مواد کمک غذایی در اینجا به یاری ما می آیند. تحقیقات نشان داده اند که افزودن گلوتامین به رژیم غذایی روزانه، از اتلاف بافت عضلانی جلوگیری کرده و اثرات جلوگیری کننده از سوخت مواد غذایی در بافت یا آنتی-کاتابولیسم را به وجود آورده و آنها را تقویت میکند.
حالا باید بدانیم که بهترین روش استفاده از گلوتامین چیست. برای بیشتر علاقمندان بدن سازی و پروش اندام، مصرف روزانه 10 گرم گلوتامین همراه با رژیم پر پروتئین ، کافی است.
من استفاده از پودر گلوتامین خالص را - که در بیشتر فروشگاههای مواد کمک غذایی یافت میشود - توصیه میکنم. به این ترتیب که دو مرتبه در روز و هر بار 5 گرم از آن مصرف شود (برای مثال پس از ورزش و قبل از خواب). این، بهترین شکل مصرف گلوتامین در طول روز است زیرا بدن در هر مرتبه تنها میتواند مقدار کمی گلوتامین را به کار ببرد.
شما میتوانید این پودر را مخلوط با یک لیوان آب، آب میوه، نوشیدنی پروتئینی و مانند آن به کار ببرید.
معمولا مصرف گلوتامین پس از یک هفته نتیجه خود را آشکار میکند. شما از نظر جسمی احساس بهتری داشته، هنگام ورزش از انرژی بیشتری برخوردار بوده و کمتر دچار خستگی و درد عضلانی میشوید.
گلوتامین باعث افزایش سنتز پروتیین در عضلات اسکلتی شده که منجر به رشد عضلات میگردد. رشد عضلات منجر به افزایش توان میوفیبرها برای انقباض میشود. این اسید آمینه توسط بسیاری از ورزشکاران وزنهبرداری، بدنسازی و ورزشهای استقامتی استفاده میگردد. گلوتامین باعث افزایش هورمون رشد در پلاسمای خون میگردد.
آیا گلوتامین بر روی متابولیسم قند تأثیرگذار است؟
تأثیر گلوتامین بر روی متابولیسم گلوکز (قند) یکی از آن تأثیرات گلوتامین است که در نشریات بدنسازی به آنها بهائی داده نشده است. در حقیقت در یک تحقیقی که اخیراً در دانشگاه روچستر صورت گرفت، اهمیت گلوتامین بهعنوان یک تنظیمکننده در پروسه گلیکوجنسیز (شکلگیری گلوکز) معلوم گردید. در نمونههای انسانی مورد آزمایش دانشمندان پی بردند که تزریق گلوتامین در نهایت تبدیل گلوتامین به گلوکز را در بر داشت. این جواب بدون هیچ تغییری در انسولین و گلیکاگون که در دو هورمون اصلی در پائین آوردن سطح گلوکز هستند بهدست آمد.
بهنظر میرسد تبدیل گلوتامین به گلوکز در این حالت در مقایسه با کبد که عمدهترین تنظیمکننده تولید گلوکز در بدن به شمار میآید بیشتر در کلیهها اتفاق میافتد.
همچنین بهترین زمان دیگر برای مصرف گلوتامین بلافاصله پس از بیدار شدن از خواب می باشد در این زمان عضلات شما به مدت 6 تا 8 ساعت فاقد مواد مغذی بوده است.
بهترین زمان مناسب برای مصرف گلوتامین حدود نیم ساعت تا حداکثر یک ساعت بعد از تمرین می باشد. با این کار شما کمک شایانی به فرایند ریکاوری و بازسازی عضلات می کنید. درمورد کراتین به مقدار 5 گرم 45 دقیقه همراه با یک نوشیدنی شیرین یا کربوهیدرات سریع الجذب قبل از تمرین و / یا بلافاصله بعد از تمرین باید مصرف کرد.
بنابراین تأثیر آن بر روی بدنسازها به چه شکل خواهد بود؟
برای نمونه گلوتامین میتواند بر روی میزان چربیسوزی یک بدنساز در حال رژیمگیری برای شرکت در مسابقه تأثیر بگذارد. بخشی از مشکل در رژیم برای کاهش درصد چربی بدن ارتباط دارد با تنظیم دقیق هورمونهائی همچون گلیکاگون و انسولین.
بهطور معمول ما خواستار به حداقلرسانی سطح ترشح انسولین بهمنظور جلوگیری از ذخیره چربی در داخل بافتهای ادیپوز (سلولهای چربی) هستیم. البته مشکل این کار این است که گلوکز یا کربوهیدرات دریافتی در سطح پائین میتواند به خودی خود منجر به تجزیه سلولها شود و از آنجائی که گلوکز بهعنوان یک ماده با تأثیر حفظ کنندگی پروتئین است، اینجا است که گلوتامین وارد میدان میشود. گلوتامین خودش میتواند به گلوکز تبدیل شود.
این بسیار خوب است چون گلوکز میتواند بهعنوان سوخت به مغز فرستاده شود (همانطور که میدانید مغز یکی از ارگانهای اصلی مصرفکننده گلوکز در بدن به شمار میآید) و بدینترتیب فرد احساس بیقراری و تندمزاجی نکند. ضمن اینکه میتواند مقداری از حجم عضلانی که به سختی بهدست آمده را نیز حفظ کند و از آنجائی که تبدیل گلوتامین به گلوکز باعث افزایش سطح انسولین نمیشود، بنابراین دیگر از تأثیر لیپوژنیکی (چربیسازی) که انسولین تولید میکند خبری نخواهد بود.
بنابراین در حال رژیم گرفتن و کاهش مرتب میزان کالری دریافتی برای شرکت در مسابقه بدنسازی هستید پس تکیه کردن بر روی میزان مشخصی از گلوتامین در رژیم غذائی روزانه یک کار بسیار عقلانی به حساب میآید.
آیا گلوتامین به تنظیم وزن بدن کمک میکند؟
بله. در آزمایشی که بر روی موشهای آزمایشگاهی به عمل آمد آنها به وسیله یک رژیم غذائی پرچرب تغذیه شدند. سپس معلوم شد که مکمل گلوتامین و آمینواسید و الینین (alanine) به رژیم غذائی پرچرب این موجودات در قیاس با گروهی که تنها از غذای پرچرب پیروی میکردند، افزایش وزن کمتری مشاهده شد.
گلوتامین بیشترین آمینو اسید موجود در بافت ماهیچه است. این ماده از کم کاری ماهیچه ها جلوگیری می کند و ترمیم آنها را بهبود می بخشد...
گلوتامین یک نوع امینو اسید ازاد میباشد که توسط بدن ساخته میشود ونیازی نیست که حتما از طریق غذا وارد بدن شود با وجودی که مااز طریق غذا گلوتامین به بدن میرسانیم اما با این تفاسیر بدن به مقدار گلوتامین بیشتری نیاز دارد تا بتواند نیاز داخلی خود را مرتفع سازد عمده گلوتامین در عضلات تولید شود.
عضلات توانایی ان را دارند که امینواسید را با هم ترکیب کنند تا گلوتامین شکل بگیرد.مقدارگلوتامین تولید شده توسط عضلات حدود ۶۰% کل امینواسید مجود بدن می باشد.
این گلوتامین در عضلات به عنوان بزرگ ترین منبع ذخیره گلوتامین در بدن به شمار میاید عضلات با ازاد کردن گلوتامین به داخل خون باعث میشوند سطح پلاسما در یک حد معین ثابت بماند و به بافتهای دیگر بدن نیز امینواسید فرستاده شود.
چطور بدن گلوتامین را به مصرف میرساند؟
۶۰%امینواسید موجود در عضلات خون و دیگر بافتها را گلوتامین تشکیل میدهد.این به چه معنی میباشد؟وقتی که ماده ای در بدن به ان اندازه تولید میشود پس نشان دهندهی این است که ان ماده در بدن نقش بسیار حساس واساسی دارد.پس بدانید که بدن هر روز مقدارزیادی گلوتامین مصرف میکند.
1-برای عملکرد صحیح سیستم دفایی بدن گلوتامین در سطح بسیار زیاد مورد نیاز میباشد.
2-کلیه ها. کبد.پانکراس.طحال.بخصوص سیستم گوارشی برای عملکرد صحیح به مقدار زیادی گلوتامین نیازمند میباشد.
3- گلوتامین یک انتقال دهنده ضروری نیتروجن برای خارج کردن(ammonia)از داخل مغز.ریه. کبد.و روده میباشد.ضمن انکه مقدار زیادی گلوتامین نیز به عنوان یک سد بازدارنده یا همان انتی اکسیدانت در مقابلglatathione می ایستد درضمن وجود گلوتامین برای دریافت کامل گلیکوجن در عضلات نیز بسیار مهم است.این امینواسید باعث هیدراته تر شدن عضلات (پر به نظر رسیدن عضلات)و افزایش تولید پروتین در انها میشود.
گلوتامین باعث افزایش بیشتر ترشح هورمون رشد میشود ثابت شده است که تنها با دریافت ۲ گرم گلوتامین از طریق دهان مقدار ترشح هورمون رشد در بدن ۴ برابر شده است.همانطور که میدانید این یعنی کمک به رشد عضلات. اگر بخواهیم از عملکرد گلوتامین در بدن صحبت کنیم مطالب خیلی به درازا میکشد وبه همین بسنده میکنم که گلوتامین در تمام عملکرد های بدن شرکت دارد.ویکی از انها سوخت وساز عضلات میباشد.
ملاحظات در مصرف گلوتامین
برای جلوگیری از عوارض جانبی بالقوه، با یک دوز کم روزانه شروع کنید، و بتدریج آن را افزایش دهید. مقدار توصیه شده را تقسیم کنید تا چند بار در روز، از آن استفاده کنید. مرکز پزشکی دانشگاه مریلند گزارش میدهد که گلوتامین به احتمال زیاد در دوز ۱۴ گرم یا بیشتر در روز، بی خطر است؛ اما توصیه میشود که از این دوزها، تنها با نظارت پزشکتان استفاده کنید.
همیشه گلوتامین را با مایعات یا غذاهای سرد یا در دمای اتاق مصرف کنید. هرگز گلوتامین را به نوشیدنیهای گرم اضافه نکنید، زیرا گرما گلوتامین را از بین میبرد. فراموش نکنید که افراد مبتلا به بیماری کبدی، کلیوی یا «سندرم ری»، نباید از گلوتامین استفاده کنند.